«Μια ιστορία για το ταξίδι της γραφής και του βιβλίου»
Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, χάρη στην επιχορήγηση από τη Γενική Διεύθυνση Σύγχρονου Πολιτισμού του Υπουργείου Πολιτισμού, υλοποίησε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Μια ιστορία για το ταξίδι της γραφής και του βιβλίου». Το εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα, εκτός από τις δια ζώσης εφαρμογές, παρουσιάστηκε και ψηφιακά μέσω της πλατφόρμας Museotek, σε έναν νέο κύκλο 10 δωρεάν εφαρμογών, σε σχολεία της περιφέρειας, με προτεραιότητα σε νησιά και απομακρυσμένες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας κατά την περίοδο Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2024.
Το εξ αποστάσεως εκπαιδευτικό πρόγραμμα σύγχρονης εκπαίδευσης υλοποιήθηκε στις παρακάτω σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας (Ε’ – ΣΤ’ Δημοτικού) και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Α’ - Γ’ Γυμνασίου):
- 2ο Δημοτικό Σχολείο Αγίου Νικολάου
- Δημοτικό Σχολείο Αυγείου
- Δημοτικό Σχολείο Ελούντας
- Δημοτικό Σχολείο Κύθνου
- Εννιάχρονο Σχολείο Φοινίκης Β. Ηπείρου
- Ενιαίο Σχολείο Δερβιτσάνης Β. Ηπείρου
- Γυμνάσιο Ιαλυσού
- ΕΕΕΕΚ Κω
- 2ο Δημοτικό Σχολείο Ελασσόνας
- Δημοτικό Σχολείο Αγαθονησίου
Στην εκπαιδευτική δράση συμμετείχαν συνολικά περίπου 170 μαθητές και μαθήτριες. Το διαδικτυακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, διάρκειας 60 λεπτών, συνέβαλε στην εξοικείωση των μαθητών σχετικά με την εξέλιξη της γραφής και την ιστορία του βιβλίου, ενώ, παράλληλα, προσκάλεσε τη νέα γενιά να γνωρίσει το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, έναν από τους σημαντικότερους φορείς πολιτισμού της χώρας μας.
Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, η Μουσειολόγος - Μουσειοπαιδαγωγός και Υπεύθυνη των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, κα Σοφία Πελοποννησίου, ζήτησε από τους/τις μαθητές/ριες να απαντήσουν σε ερωτήματα και να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες.
Το ταξίδι στον κόσμο της γραφής και του βιβλίου είχε, ως αφετηρία, τις πρώτες απόπειρες του ανθρώπου να καταγράψει τον γραπτό λόγο με τα υλικά μέσα της εποχής του κι, ως τερματισμό, τη σύγχρονη εποχή μας, όπου το βιβλίο αποτελεί κοινό κτήμα όλων, τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο. Από τις βραχογραφίες έως τις πήλινες πινακίδες κι από τον πάπυρο και την περγαμηνή έως το χαρτί, οι μαθητές και οι μαθήτριες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν σημαντικούς σταθμούς της γραφής και του βιβλίου, να αντιληφθούν πώς ξεκίνησε και για ποιον λόγο η ανάγκη της καταγραφής, να παρατηρήσουν συγκεκριμένα δείγματα γραφής, να κατανοήσουν την εξέλιξη του βιβλίου μέσα στον χρόνο, να μάθουν για το πώς δημιουργήθηκαν οι πρώτες βιβλιοθήκες και να συνειδητοποιήσουν τον ρόλο τους στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με τη δημιουργία μιας σελίδας του δικού τους βιβλίου, με τους μαθητές και τις μαθήτριες να παρουσιάζουν τα κείμενα ή τις ζωγραφιές που δημιούργησαν.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα συνοδεύτηκε από εκπαιδευτικό φάκελο με προτεινόμενες δραστηριότητες σχετικές με τη γραφή και το βιβλίο για μετά το πέρας του προγράμματος.
Για την προβολή και την προώθηση της δράσης αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της Museotek (Facebook & Instagram) σχετική δημοσίευση, μέσω της οποίας οι εκπαιδευτικοί μπορούσαν να συμπληρώσουν μια φόρμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος σε ηλεκτρονική μορφή, προκειμένου να λάβουν μέρος σε αυτή.
Αξιολόγηση
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Μια ιστορία για το ταξίδι της γραφής και του βιβλίου» αξιολογήθηκε μέσω ερωτηματολογίου με ερωτήσεις ανοικτού και κλειστού τύπου, το οποίο αποστέλλονταν ηλεκτρονικά στις σχολικές μονάδες που συμμετείχαν.
Συνολικά, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα είχε μεγάλη απήχηση στους μαθητές, καθώς είχαν τη δυνατότητα να γνωρίσουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την ιστορία της γραφής και του βιβλίου και να εμπλακούν ενεργά στην εξέλιξη του προγράμματος. Τέλος, όπως αναφέρεται σε δελτία τύπου που δημοσιεύτηκαν στις ιστοσελίδες ή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης των σχολείων, η συμμετοχή τους στη δράση αποτέλεσε μία μοναδική εμπειρία, τόσο για τους/τις μαθητές/ριες όσο και για τους/ις ίδιους/ες τους/τις εκπαιδευτικούς: όλοι/ες εξέφρασαν την επιθυμία να συμμετέχουν ξανά σε αντίστοιχη διαδικτυακή δράση.
Παρακάτω, μερικές από τις αξιολογήσεις των σχολείων μετά από την παρακολούθηση του διαδικτυακού εκπαιδευτικού προγράμματος:
«Πολύ ωραία αφήγηση. Η μουσειοπαιδαγωγός ήταν πολύ συμπαθητική και προσιτή στα παιδιά».
2ο Δημοτικό Σχολείο Αγίου Νικολάου
«Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον, καθώς μας ταξίδεψε μέσα στον χρόνο και ήρθαμε σε επαφή με τη γραφή από τις απαρχές της μέχρι σήμερα. Έγινε κατανοητό ότι η ανάγκη του ανθρώπου να καταγράφει κάπου τις σκέψεις και τις εμπειρίες του ήταν ανέκαθεν θεμελιώδης. Το ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε ήταν πολύ καλό και κάλυπτε απόλυτα τις ανάγκες του περιεχομένου του προγράμματος. Επίσης, η εμπλοκή των παιδιών στο πρόγραμμα τόσο μέσω των ερωτήσεων όσο και μέσω της σύντομης γραπτής δραστηριότητας ήταν εξαιρετική».
Γυμνάσιο Ιαλυσού
«Εξαιρετική υλοποίηση του προγράμματος. Οι μαθητές μας έγιναν σκεπτόμενοι ταξιδευτές στο μαγικό ταξίδι της γραφής και του βιβλίου… Βραχογραφίες, ιδεογράμματα, πάπυροι, πένες και τυπογραφία μας μετέφεραν στον χώρο και τον χρόνο, προβληματιστήκαμε σχετικά με τη διελκυστίνδα «Βιβλίο – Ηλεκτρονικές Συσκευές», ωστόσο, δηλώνουμε μάχιμοι και αισιόδοξοι αναγνώστες βιβλίων! Αναμφισβήτητα, το ψηφιακό πρόγραμμα καλύπτει τις ανάγκες των σχολείων, οι οποίες δημιουργούνται λόγω της νησιωτικότητας».
ΕΕΕΕΚ Κω
«Οι μαθητές ευχαριστήθηκαν το ψηφιακό πρόγραμμα του ΜΙΕΤ. Μάς έδωσε τροφή για συζητήσεις μετά το τέλος του προγράμματος στην τάξη».
Εννιάχρονο Σχολείο Φοινίκης
«Σας ευχαριστούμε θερμά για το υπέροχο και μαγικό ταξίδι στην ιστορία της γραφής και του βιβλίου! Η δράση αυτή ήταν τόσο σημαντική για τους 3 μοναδικούς μαθητές του σχολείου μας».
Δημοτικό Σχολείο Αγαθονησίου
«Το ψηφιακό πρόγραμμα στο οποίο λάβαμε μέρος ήταν άψογο, η αφήγηση και η παρουσίαση του θέματος ήταν ωφέλιμη για τους μαθητές, καθώς το ψηφιακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα συνάδει με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας αλλά και της Ιστορίας».
Ενιαίο Σχολείο Δερβιτσάνης
«Η συνολική εμπειρία του ψηφιακού προγράμματος ήταν εξαιρετική και για εμάς τους εκπαιδευτικούς και για τους/τις μαθητές/τριες μας. Η οργάνωση και η προετοιμασία ήταν άψογη από τη Museotek. Η κα. Σοφία Πελοποννησίου από το ΜΙΕΤ είχε πολύ καλή επαφή με τα παιδιά, ενθαρρύνοντάς τα συνεχώς να παίρνουν τον λόγο. Οι πληροφορίες για τη γραφή και τα πρώτα βιβλία ήταν πλούσιες και πάρα πολύ ενδιαφέρουσες! Ευχαριστούμε πολύ για την ευκαιρία που δώσατε στα παιδιά μας για αυτή τη διαφορετική μαθησιακή εμπειρία!»
Δημοτικό Σχολείο Αυγείου
