ΘΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΩΝ ΤΙΡΑΝΩΝ
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ ΤΣΕΛΙΚΑΣ
Προϊστάμενος του Ιστορικού και Παλαιογραφικού Αρχείου του ΜΙΕΤ
Αγαπητοί φίλοι και φίλες, Όσοι τις τελευταίες ημέρες παρακολουθούσατε στις αναρτήσεις που αναφέρονταν σε μένα στο f/b, φαντάζομαι ότι παραξενευτήκατε από την πληθώρα των ανακοινώσεων στα αλβανικά και τις πάμπολλες δημοσιεύσεις φωτογραφιών σχετικά με την οργάνωση θερινού σχολείου για τον Βυζαντινό Πολιτισμό στα Τίρανα. Το σχολείο οργανώθηκε στο χρονικό διάστημα 13-21 Ιουλίου από τη Σχολή Φιλολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου των Τιράνων με πρωτοβουλία του παλιού μου μαθητή στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο Άντι Ρεμπέτσι (Andi Rembeci) με την υποστήριξη του ίδιου του πανεπιστημίου και του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) και του Ιστορικού και Παλαιογραφικού Αρχείου (ΙΠΑ). Συμμετείχαν 26 φοιτητές, όλοι Αλβανοί, που εκτός από δύο που γνώριζαν σχετικά καλά ελληνικά, όλοι οι άλλοι δεν είχαν καμία γνώση της γλώσσας. Τα μαθήματα αναφέρονταν σε στοιχεία ελληνικής γλώσσας, παλαιογραφίας, κωδικολογίας και βυζαντινής και μεταβυζαντινής τέχνης. Τη μετάφραση έκανε ο κ. Ρεμπέτσι. Εκτός από τον γράφοντα που παρουσίασε ποικίλα θέματα αναφερόμενα στο βιβλίο στο Βυζάντιο και την Παλαιογραφία, ο δφ Τάσος Παπαϊωάννου δίδαξε στοιχεία ελληνικής γραμματικής και ο κ. Άντι Ρεμπέτσι Βυζαντινό Πολιτισμό. Επίσης έγιναν εξειδικευμένες διαλέξεις σχετικά με την εικονογραφία, τα βυζαντινά μνημεία στην Αλβανία και τα Ιστορικά Αρχεία της Αλβανίας. Παρουσίασαν σχετικές εισηγήσεις ο κ. Κώστας Γιακουμής καθηγητής Βυζαντινής Τέχνης, ο κ. Σοκόλ Τσούγκα (Sokol Çunga) ιστορικός και στέλεχος των Κρατικών Αρχείων, ο πρώην πρωθυπουργός και αρχιτέκτων βυζαντινολόγος κ. Αλεξάντερ Μέξη (AlexanderMeksi), ο αρχιτέκτων και αναστηλωτής μνημείων κ. Πύρος Θόμος (Pirro Thomo), η κ. Εντλίρα Τσαούσι (Edlira Çaushi) στέλεχος του εργαστηρίου συντήρησης του Εθνικού Μουσείου, ο κ. Ερμάλ Μπάζες (Ermal Bazes) καθηγητής Μεσαιωνικής Ιστορίας, ο διευθυντής των Κρατικών Αρχείων της Αλβανίας κ. Αρντίτ Μπίντο (Ardit Bido), ο Διευθυντής του Εθνικού Μουσείου Αλβανίας στα Τίρανα κ. Ντόριαν Κότσι (Dorian Koçi) και αρχαιολόγοι των Μουσείων Δυρραχίου και Απολλωνίας. Η κοσμήτωρ της Σχολής κυρία Βαλεντίνα Ντούκα (Valentina Duka) στις ομιλίες της ετόνισε την εξαιρετική σημασία της γνώσης του Βυζαντινού Πολιτισμού από τους νέους Αλβανούς φοιτητές και με ιδιαίτερη θέρμη και ενθουσιασμό υποστήριξε την πραγματοποίηση του σχολείου, αλλά και όλο το διοικητικό προσωπικό της Σχολής φρόντισε ώστε να λειτουργούν τα πάντα στην εντέλεια. Οι ώρες διδασκαλίας ήταν 7 ημερησίως (4 πρωΐ και 3 απόγευμα).
Οι φοιτητές (5 αγόρια και 21 κορίτσια !!!) επισκέφθηκαν και ενημερώθηκαν για το περιεχόμενο των Κρατικών Αρχείων, όπου παρουσιάστηκαν πατριαρχικά σιγγίλια από τις μονές της Αλβανίας. Στο Εθνικό Μουσείο ο διευθυντής του κ. Ντόριαν Κότσι αναφέρθηκε στα πρωτοχριστιανικά και βυζαντινά εκθέματα, ενώ ο κ. Γιακουμής περιέγραψε λεπτομερώς τις μεταβυζαντινές εικόνες και αναφέρθηκε στον ζωγράφο Ονούφριο. Έγιναν επισκέψεις με ξεναγήσεις και ειδικά μαθήματα στους αρχαιολογικούς χώρους του Δυρραχίου, της Απολλωνίας με τη Μονή της Παναγίας, της Μονής του Αγίου Βλασίου όπου ο Διευθυντής της Θεολογικής Ακαδημίας της Αρχιεπισκοπής Αλβανίας κ. Θομά Σκίρα (ThomaShkira) παρουσίασε τους χώρους και το έργο της, και στη Μονή της Παναγίας της Αρδενίτσας κοντά στο Φίερι στην πεδιάδα της Μουζακιάς ο κ. Τσούνκα, ο έτερος μαθητής μου στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και στέλεχος των Κρατικών Αρχείων, παρουσίασε τον κώδικα της Μονής Αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Τέλος ο χορός βυζαντινής Μουσικής της Αρχιεπισκοπής Αλβανίας παρουσίασε βυζαντινούς εκκλησιαστικούς ύμνους, ενώ ο χοράρχης κ. Θεόδωρος Πέτσι (Theodhor Peci) έκανε μια σύντομη εισαγωγή στη βυζαντινή μουσική και στα βυζαντινά μουσικά χειρόγραφα αναφερόμενος στον Ιωάννη Κουκουζέλη. Κανένας φοιτητής δεν έλειψε ούτε μία ώρα, η προσοχή και η επιμέλεια περισσότερο και από άριστη, η δίψα τους να γνωρίσουν το Βυζάντιο και τον πολιτισμό του αφάνταστη, ο ενθουσιασμός τους τεράστιος, το τέλος των μαθημάτων και ο αποχωρισμός συγκινητικότατος. Την τελευταία ημέρα επιδόθηκαν στους φοιτητές τα πιστοποιητικά παρακολούθησης, όπως επίσης και αυτοί μου έδωσαν το δικό μου, όπως βλέπετε στη φωτογραφία που ακολουθεί. Τους εύχομαι καλή σταδιοδρομία. Θα τους είμαστε συμπαραστάτες.