Οι λαϊκές λιθογραφίες του Σωτήριου Χρηστίδη (1858-1940)
Location: Athens
Store Opening: 19 Nov 1999
Duration: 19 Nov 1999 - 19 Dec 1999

Οι λαϊκές λιθογραφίες του Σωτήριου Χρηστίδη (1858-1940)

Sotirios Christidis

Ο Σωτήριος Χρηστίδης ήταν ζωγράφος, λιθογράφος και εικονογράφος λαϊκών μυθιστορημάτων. Το εικονογραφικό του έργο υπήρξε τεράστιο. Η τέχνη του αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 1938 με την έκθεση που οργάνωσε τότε ο Δημήτρης Πικιώνης, «αφιερωμένη εις την τέχνη της ελληνικής παραδόσεως». Στην έκθεση του ΜΙΕΤ παρουσιάστηκαν 130 περίπου έργα που καλύπτουν  την πλούσια καλλιτεχνική του παραγωγή όπως λιθογραφίες που απεικονίζουν ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα, λαϊκά αναγνώσματα, διαφημίσεις, σατιρικά δελτάρια, εικονογραφήσεις πολιτικών εφημερίδων κ.ά.

Ο Σωτήριος Χρηστίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1858. Ο πατέρας του ήταν γιατρός και κατείχε σημαντική περιουσία στην Εγνατία Οδό και στην Επανωμή. Τελείωσε το Γυμνάσιο στη Θεσσαλονίκη και, ενώ ήταν έτοιμος να αναχωρήσει για την Αθήνα, προκειμένου να επιδοθεί στις ιατρικές σπουδές για τις οποίες τον προόριζαν οι δικοί του, ένα ατυχές επεισόδιο με Τούρκο αξιωματικό τον ανάγκασε να μπαρκάρει εσπευσμένα για τη Λεμεσό της Κύπρου. Εργάστηκε επί δύο χρόνια στη Γραμματεία της Αρμοστείας στη Λευκωσία. Είκοσι ετών φτάνει επιτέλους στην Αθήνα και γράφεται διαδοχικά στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου και στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, αλλά τα εγκαταλείπει και τα δύο και αρχίζει την επαγγελματική του σταδιοδρομία από το Σχεδιαστήριο της Ελληνικής Εταιρείας Ορυχείων Λαυρίου. Την περίοδο αυτή γνωρίστηκε με τον Κάρολο Χάουπτ, από τον οποίον έμαθε την τέχνη της λιθογραφίας, και τον Δράκο Παπαδημητρίου, ο οποίος τον μύησε στις εκδόσεις. Παντρεύτηκε τη Μαρία Ρέλια, κόρη του Νικολάου Ρέλια, δημάρχου του Λαυρίου, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά.

Το 1904 η οικογένεια Χρηστίδη μετακόμισε σε τριώροφη οικία της οδού Θεάτρου 9, στην καρδιά της Αθήνας και πολύ κοντά στην περιοχή όπου βρίσκονταν τότε όλα σχεδόν τα λιθογραφεία, τα τυπογραφεία και οι εκδοτικές επιχειρήσεις των Αθηνών. Σ' ένα δωμάτιο του ισογείου ο Χρηστίδης εγκατέστησε το ατελιέ του. Εκεί σχεδίασε τις περισσότερες από τις περίφημες εικονογραφίες του καθώς και όλα τα ζωγραφικά του έργα. Το 1930 μετακόμισε στην οδό Αδριανού και το 1937 σ' ένα σπιτάκι της Καισαριανής, όπου έζησε ως το τέλος της ζωής του. Πέθανε στις 5 Ιανουαρίου 1940.

Το εικονογραφικό έργο του Χρηστίδη υπήρξε τεράστιο και αναπτύχθηκε σε ευρύτατο φάσμα θεμάτων και δραστηριοτήτων: Από τα ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα, όσα σημάδεψαν την πολύπαθη εποχή του (Μακεδονικός αγώνας, Βαλκανικοί πόλεμοι, Μικρασιατική καταστροφή), ως τα λαϊκά αναγνώσματα, ληστρικά και άλλα, τα πωλούμενα «εν ταίς οδοίς»· από τα αρχαιόμυθα συμπλέγματα και τους ήρωες του '21 ως τις αβρότατες Γενοβέφες του (αντιγραμμένες και πρωτότυπες)· και από τις πολιτικές εφημερίδες ως τα σατιρικά δελτάρια, τις διαφημίσεις, τις εικονογραφημένες παρτιτούρες και τα εργόχειρα των κυριών.

Υπήρξε ο κατ' εξοχήν ειδωλοποιός της λαϊκής φαντασίας, από την οποία εμπνεύστηκε και την οποία, με τη σειρά του, πυροδότησε, εξεικονίζοντας τις μνήμες, τις προσδοκίες και τους μύθους των λαϊκών ανθρώπων.

Η τέχνη του αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 1938, με την έκθεση που οργάνωσε τότε ο Δημήτρης Πικιώνης, αφιερωμένη «εις την τέχνη της ελληνικής παραδόσεως». Έπειτα, ο Χρηστίδης θα παραμείνει εν πολλοίς λησμονημένος, έως το 1993, όταν χάρη στο ζήλο, το μόχθο και την πολυετή έρευνα του Απόστολου Δούρβατη (1991-1993), εκδίδεται από το Ε.Λ.Ι.Α. ένα λεύκωμα αφιερωμένο στο έργο του. Καρπός εκείνης της προσπάθειας είναι και η παρούσα έκθεση.


Comments:

More
See more arrow

Please enter valid email