Στο βιβλιοπωλείο του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (Αμερικής 13) παρουσιάζονται, από το Σάββατο 12 Ιουλίου 2008, φωτογραφικές απεικονίσεις των αρχαίων μνημείων της Αθήνας κατά τον 19ο και τον 20ό αιώνα, από τη συλλογή του Φωτογραφικού Αρχείου του Ε.Λ.Ι.Α. Η έκθεση συνδιοργανώνεται από το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης και το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο.
Μέσα από τις φωτογραφίες αναδύεται ο αρχαιοελληνικός προσανατολισμός της πρωτεύουσας του νεοσύστατου κράτους το 19ο αιώνα. Οι απεικονίσεις των μνημείων και η σχέση τους με τον περιβάλλοντα χώρο μαρτυρούν την εξέλιξη της σημερινής πόλης. Διαφαίνονται μεταβολές που υφίστανται τα ίδια τα μνημεία από τις κατά καιρούς αρχαιολογικές παρεμβάσεις καθώς και από τα βίαια ιστορικά γεγονότα του 20ού αιώνα, στις κρίσιμες συγκυρίες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και των Δεκεμβριανών, με την παρουσία γάλλων και άγγλων στρατιωτών στην Ακρόπολη.
Οι φωτογραφίες είναι των Frederic Boissonnas, Αδελφών Ρωμαΐδη, Νίκου Ζωγράφου, Dmitri Kessel, Baron Paul des Granges, Πέτρου Μωραΐτου, Δημήτριου Κωνσταντίνου, Pascal Sebah.
Ο Frederic Boissonnas είναι ένας από τους σημαντικότερους και πιο αξιόλογους φωτογράφους που επισκέφτηκαν την Ελλάδα στις αρχές του 20ού αιώνα.
Γεννήθηκε το 1858 στην Ελβετία σε οικογένεια με παράδοση στη φωτογραφία. Ήρθε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1903.
Ακούραστος, επισκέφτηκε και φωτογράφησε την Ελλάδα δεκατρείς φορές, έως το 1931. Οι φωτογραφίες μαρτυρούν την υπομονή του, καθώς περίμενε τον ιδανικό φωτισμό για να αποτυπώσει το θέμα του, και το πείσμα του, καθώς κουβαλούσε τον βαρύ και ογκώδη εξοπλισμό του ακόμη και στο πιο δύσβατο σημείο. Με το πέρασμα του χρόνου και τις πολυάριθμες περιπλανήσεις στην ελληνική γη, παρήγαγε ένα μοναδικής αξίας θησαυρό.
Ο Frederic Boissonnas πέθανε το 1946. Το τεράστιο φωτογραφικό έργο του, που υπερβαίνει τα 100.000 αρνητικά, βρίσκεται σήμερα στο Αρχείο Boissonnas στη Γενεύη.
Οι Αδελφοί Ρωμαΐδη, Κωνσταντίνος και Αριστοτέλης, ήταν Έλληνες από τη Ρουμανία. Στα 1870 άνοιξαν φωτογραφείο στα Ιωάννινα, ενώ τον επόμενο χρόνο εγκαταστάθηκαν στην Πάτρα, με ένα μικρό φωτογραφείο, στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου. Παρέμειναν εκεί μέχρι τον Αύγουστο του 1876, και στη συνέχεια εγκαινίασαν φωτογραφείο στην Αθήνα, στην οδό Ερμού. Διέπρεψαν σαν πορτρετίστες, φωτογραφίζοντας τις διασημότητες της τελευταίας εικοσαετίας του 19ου αιώνα. Εισήγαγαν στην Ελλάδα τη μέθοδο της «φωτοτυπίας» ή «κολλοτυπίας» (collotype), για τη μαζική και φτηνή αναπαραγωγή φωτογραφιών με τυπογραφική διαδικασία.
Ο Νίκος Ζωγράφος θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς έλληνες φωτογράφους του Μεσοπολέμου. Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1881, σπούδασε φωτογραφία στο Παρίσι και το 1905 επέστρεψε στη Σμύρνη.
Μετά την καταστροφή του 1922 βρέθηκε και αυτός πρόσφυγας στην Αθήνα. Αν και ήταν γνωστός στον κόσμο σαν πορτρετίστας, δεν περιορίστηκε μόνο στον κλειστό χώρο του στούντιο. Στην Αθήνα, άρχισε να φωτογραφίζει στην ύπαιθρο. Δεν αρκέστηκε δε στα τοπία, αλλά περιέλαβε τους ανθρώπους της υπαίθρου, τη ζωή τους και τις σκληρές συνθήκες δουλειάς τους.
Μέχρι τα βαθιά γεράματά του όμως δεν έπαψε να ενδιαφέρεται για τη φωτογραφία. Πέθανε στην Αθήνα το 1967, σε ηλικία 86 ετών.
Ο Dmitri Kessel γεννήθηκε το 1902 στην Ουκρανία. Το 1923 μετανάστευσε στην Αμερική, όπου έγινε επαγγελματίας φωτογράφος. Στην εξηντάχρονη καριέρα του ασχολήθηκε με τη βιομηχανική φωτογραφία και το πολεμικό ρεπορτάζ, ενώ συνεργάστηκε και με το περιοδικό Life. Πέθανε το 1995.
Ο Kessel έφτασε στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 1944. Οι φωτογραφίες του από τα Δεκεμβριανά -ο Kessel ήταν παρών στη μοιραία διαδήλωση της 3ης Δεκεμβρίου στο Σύνταγμα- αποτελούν πολύτιμη καταγραφή μιας από της κρισιμότερες στιγμές της νεοελληνικής ιστορίας.
Ο Baron Paul des Granges γεννήθηκε στην Καλαμάτα το 1825. Οι γνωστές φωτογραφίες του des Granges είναι τραβηγμένες την περίοδο 1865-1873. Κύριο θέμα τους ήταν οι ελληνικές αρχαιότητες και τα τοπία. Ο des Granges ταξίδεψε και φωτογράφησε ακόμα και «ξεχασμένες» περιοχές της Ελλάδας. Επισκέφτηκε και φωτογράφησε επίσης τη Μικρά Ασία και την Παλαιστίνη.
Θεωρείται από τους πρωτοπόρους ταξιδιώτες-φωτογράφους. Οι φωτογραφίες του χαρακτηρίζονται από πρωτοτυπία στις γωνίες λήψης, που δεν συναντά κανείς συχνά σε άλλους φωτογράφους εκείνης της περιόδου.
Ο Paul des Granges πέθανε στη Ρώμη, στις 22 Ιανουαρίου του 1911.
Ο Πέτρος Μωραΐτης θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς έλληνες φωτογράφους του 19ου αιώνα. Γεννήθηκε στη Τήνο το 1835. Ερχόμενος στην Αθήνα για να σπουδάσει ζωγραφική στο Σχολείο των Τεχνών είχε καθηγητή τον Φίλιππο Μαργαρίτη, που τότε άνοιξε το πρώτο φωτογραφικό κατάστημα στην Αθήνα (1848). Πολύ σύντομα κατέκτησε την τεχνική της φωτογραφίας. Γύρω στα 1868 ορίστηκε «Φωτογράφος της Α.Μ. του Βασιλέως», τίτλος που απονεμήθηκε για πρώτη φορά σε έλληνα φωτογράφο.
Από το 1861 φωτογράφησε αρχαιότητες και μνημεία, ενώ αποτύπωσε συστηματικά τις παραδοσιακές φορεσιές από όλα τα μέρη της Ελλάδας. Πέθανε το 1905.
Τα βιογραφικά στοιχεία αντλήθηκαν από το ερευνητικό πρόγραμμα Έλληνες και ξένοι φωτογράφοι που έδρασαν στην Ελλάδα κατά το 19ο και τον 20ό αιώνα, 'Aλκης Ξανθάκης - Ε.Λ.Ι.Α.
Ώρες λειτουργίας : Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 9:30 π.μ. - 8 μ.μ.
Δευτέρα, Τετάρτη, Σάββατο 9:30 π.μ. - 3:30 μ.μ.
Πληροφορίες τηλ. : 210 3614143