Μια πρωτότυπη έκθεση φωτογραφίας της Μαρίας Χουλάκη, με τίτλο «Η μνήμη των τοίχων», εγκαινιάστικε την Πέμπτη 4 Μαΐου 2006 στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (Βασ. Όλγας 108).
«H μνήμη, ακόμη κι όταν εφορμάται από παλιές φωτογραφίες που αναπαριστούν παλιά προγονικά σπίτια με κήπους και άνθη, δεν παύει να κουβαλά το δηλητήριό της, ανοίγοντας έτσι τυραννικές χαραμάδες και μεταβάλλοντας τον χώρο της γενέθλιας πόλης όχι σε νοσταλγικό παράδεισο αλλά σε πεδίο εξορίας, σε μηχανή που αλέθει όνειρα και προσδοκίες. Οι παλιοί δρόμοι δεν αναγνωρίζονται ως σήματα ανάφλεξης μιας ειδυλλιακής μνήμης αλλά μετατρέπονται σε πρόσωπα του Ιανού με τη διπλή όψη της αναπόφευκτης αγάπης και του διαβρωτικού μίσους. Οι παιδικές τρομπέτες, τα ξύλινα άλογα, οι φημισμένοι αρχαίοι πολεμιστές του παιδικού κήπου ξεχάστηκαν και θάφτηκαν. Η μνήμη δεν οδηγείται ποτέ σε ακέραια αποκατάσταση του παρελθόντος, αλλά σε επαναδημιουργία του με οδηγό το ερειπωμένο παρόν».
Οι παρατηρήσεις αυτές της Μαίρης Μικέ, σε πρόσφατο άρθρο της, εκφράζουν με απόλυτο τρόπο την οπτική της Μαρίας Χουλάκη πάνω στους τοίχους, η οποία, προσπαθώντας να επαναπροσδιορίσει τη σχέση της με τη γενέτειρά της, το Ηράκλειο, αναζήτησε μικρά κι ''ασήμαντα'' πράγματα για να εγγράψει τη δική τους συμμετοχή στην ιστορία της ανθρωπότητας, πιστεύοντας ότι «η φωτογραφική απεικόνιση μπορεί να είναι η καταγραφή της πραγματικότητας αλλά ενδεχομένως και μια νέα αυτόνομη υπερβατική πραγματικότητα».
«Η μνήμη των τοίχων» είναι μια φωτογραφική αποτύπωση των σοβάδων ερειπωμένων σπιτιών της παλιάς πόλης του Ηρακλείου που εξελίσσεται μέσα από μια χρωματική τοπιογραφία σε γραμμική και γεωμετρική τοπογραφία. Με τη θεματική αυτή ενότητα η φωτογράφος ανακάλυψε την άγνωστη, αθέατη όψη της πόλης εντός των τειχών, και μεταφέρθηκε στο παρελθόν μέσα από τα ξεθωριασμένα χρώματα των τοίχων και μέσα από μεγέθη όγκων φιλικών προς τον άνθρωπο.
«Επισημασμένες οι πραγματικότητες των άσημων τοίχων, θρυμματίζονται σε πολλαπλότητες μορφών που αντιπαλεύουν τη λήθη και την συνθέτουν σε αυτοτελείς συνέχειες μνήμης. Το υλικό της ιστορίας, τούβλα, τσιμέντα, σοβάδες, χρώματα, συνθήματα, ταμπέλες, ξαναχτίζεται με φως, σκιές και χρώματα.»
Αυτοί οι τοίχοι δεν είναι τοίχοι πραγματικών σπιτιών. Χωρίζουν και ενώνουν το ίδιο καλά, είναι πεδίο μαζί και αντικείμενο διαμάχης, τόποι απορίας και ζήτησης νοημάτων, χώροι και χρόνοι κατοίκησης και ζωής·όμως είναι τοίχοι φτιαγμένοι από εικόνες», σημειώνει η Ελεωνόρα Σκουτέρη-Διδασκάλου σε κείμενό της που περιλαμβάνεται στον μικρό κατάλογο της έκθεσης.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 25 Ιουνίου 2006 και θα λειτουργεί από Τρίτη ως Κυριακή 10:00-14:00 και 18:00-21:00 (Δευτέρα: κλειστά). Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό. Για ομαδικές επισκέψεις πρέπει να προηγείται συνεννόηση στα τηλέφωνα 2310 295 170-1.