2η ΜΠΙΕΝΑΛΕ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
«Πράξις: Τέχνη σε αβέβαιους καιρούς»
24 Μαΐου - 27 Σεπτεμβρίου 2009
Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης συμμετέχει στο κεντρικό πρόγραμμα του μεγάλου εικαστικού γεγονότος που είναι η 2η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, φιλοξενώντας τη συμμετοχή του Αργεντινού καλλιτέχνη León Ferrari -στον οποίο απενεμήθη το Χρυσό Λιοντάρι της Μπιεννάλε Βενετίας 2007- στο βιβλιοπωλείο του Ιδρύματος (Τσιμισκή 11).
Στην έκθεση παρουσιάζονται επιτοίχια έργα του δημιουργού (φωτογραφίες με σύστημα Μπράιγ, χαρακτικά, σχέδια) καθώς και κάποιες από τις εγκαταστάσεις του από την γνωστή σειρά «Σκακιέρες».
Η επιμελήτρια Gabriela Salgado (ανεξάρτητη επιμελήτρια και επιμελήτρια δημοσίων προγραμμάτων στην Tate Modern) γράφει για τη συμμετοχή του Ferrari: «Στην έκθεση αυτή παρουσιάζεται ολόκληρη η σειρά των κολάζ του (2001) που αποτελούνται από θρησκευτικές εικόνες επικολλημένες στις σελίδες της εφημερίδας του Βατικανού L' Osservatorio Romano. Κάνοντας χρήση αυτής της τεχνικής προσθήκης προκατασκευασμένων εικόνων, τις οποίες έχει κόψει από σκηνές της κόλασης που παριστάνονται στην κλασική ζωγραφική, ο Ferrari ενεργοποιεί έναν θεμελιώδη συνειρμό ο οποίος μετατρέπεται σε απροκάλυπτη αποκήρυξη της θρησκείας. Τα δεινά της κόλασης, όπως ερμηνεύονται από τους Μεγάλους Δασκάλους, εδώ μετατρέπονται σε εικονογράφηση των εκκλησιαστικών ειδήσεων, όπως τις χρησιμοποιεί το Βατικανό για να διαδίδει το δόγμα της πίστης επί μονίμου βάσεως. Η δημόσια καταδίκη της Καθολικής Εκκλησίας από τον Ferrari καταδεικνύεται μέσα από αυτή τη σειρά, όπου γίνεται σαφής συσχετισμός της ιστορικής ανάμειξης της συγκεκριμένης εκκλησίας σε πολιτικές διώξεις, βασανιστήρια και πολέμους.
»Τα επιτραπέζια παιχνίδια του με παρόμοιο τρόπο μετατρέπονται σε πεδία μάχης όπου οι στρατοί αποτελούνται από θρησκευτικές εικόνες, κατοικίδια ζώα και όπλα παρατεταγμένα σε ειρωνικές αντιπαραθέσεις: τεράστια ποντίκια ενάντια σε μικροσκοπικές γάτες, ο Ιησούς μόνος του ενάντια σε ένα πλήθος δαιμόνων ή μια ομάδα παρθένων που κοιτάζουν με λάγνο βλέμμα τον Exu, που συμβολίζει τον διάβολο για τους Αφρο-αμερικανούς. Η πολυπλοκότητα των σχέσεων εξουσίας, με τη λανθάνουσα βία και επιθυμία να παρουσιάζονται ως παιχνίδια στα έργα του αυτά προκαλούν το ασυνήθιστο πάντρεμα της βαθιάς αίσθησης ειρωνείας με τη χιουμοριστική φαιδρότητα.
»Μέσα από τη διαρκή αναζήτηση νέων υλικών, η τεχνική του Ferrari διευρύνθηκε έτσι ώστε να συμπεριλάβει τη χρήση τεχνικών γραφής όπως η Μπράιγ, την οποία και εντυπώνει πάνω στις εικόνες που επέλεξε από την ιστορία της τέχνης, τον θρησκευτικό και κοσμικό βίο, φωτογραφίες ή εκτυπώσεις από εφημερίδες. Τοποθετώντας κείμενο με συγκεκριμένη υφή πάνω σε μία από τις φωτογραφίες του Man Ray ή το αντίγραφο ενός ερωτικού γιαπωνέζικου πίνακα, αποδίδει στην εικόνα μια σωματική ιδιότητα, μέσα από τη σημειωτική μεταχείριση των κειμένων -ώστε να αγγίζονται με τα ακροδάχτυλα παρά να διαβάζονται με τα μάτια-, λες και αυτή η εξάσκηση του αισθησιασμού είναι απαραίτητη για να δει κανείς το μήνυμα που κρύβεται μέσα στην εικόνα. Αυτός ο συνδυασμός ανόμοιων στοιχείων και πρακτικών δημιουργεί μία ισχυρότατη οπτική μεταφορά για έννοιες όπως η αμαρτία και η σαρκική απόλαυση, που εμπεριέχονται σε πολλά έργα του Ferrari».
Ο León Ferrari γεννήθηκε το 1920 στο Μπουένος 'Αιρες. Ζει και εργάζεται στην Αργεντινή. Έργα του παρουσιάστηκαν σε ομαδικές και ατομικές του εκθέσεις. Από τον Απρίλιο γίνεται αφιέρωμα στον καλλιτέχνη και στο ΜΟΜΑ της Νέας Υόρκης.
Η Gabriela Salgado αναφέρει για τον καλλιτέχνη: «Η πολύπλευρη τεχνική του León Ferrari συμπεριλαμβάνει κολάζ εμπνευσμένα από τη χριστιανική εικονογραφία, από ερωτικές σκηνές της Ανατολής και από την τέχνη του καμουφλάζ, εγκαταστάσεις με ζωντανά πουλιά σε κλουβιά, επιτραπέζια παιχνίδια, γλυπτά κατασκευασμένα από μπουκάλια και κούκλες βιτρίνας, φωτογραφίες με χειρόγραφα κείμενα σε γραφή Μπράιγ, ζωγραφική με κείμενο, και ηλεκτρονική τέχνη.
»Το 1962 ξεκίνησε μία σειρά σχεδίων με χειρόγραφο κείμενο που ονόμασε Escrituras Deformadas/Deformed Writings [Παραμορφωμένη Γραφή]. Σε αυτή τη σειρά σχεδίων ασκεί απροκάλυπτα κριτική κατά του χριστιανισμού, κάτι που τον απασχολούσε επί μονίμου βάσεως σε ολόκληρο το έργο του. Η ευρηματική χρήση του χειρόγραφου κειμένου ως υλικό ζωγραφικής, ως κώδικας, ως γραφισμοί ή παραμορφωμένες καλλιγραφίες αποτελεί ένα επαναλαμβανόμενο στοιχείο που κατακλύζει διάφορες επιφάνειες όπως καμβάδες, κούκλες βιτρίνας, χαρτί και ύφασμα ή τοποθετείται ακόμη και πάνω από εικόνες».
Την ημέρα των εγκαινίων, Κυριακή 24 Μαΐου 2009, το βιβλιοπωλείο θα παραμείνει ανοιχτό από τις 11:00 έως τις 15:00.
Ώρες λειτουργίας έκθεσης στο βιβλιοπωλείο: Δευτέρα, Τετάρτη, Σάββατο 10:00-15:00
Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή 10:00-21:00
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2310 288.036, Φαξ: 2310 226.460
bookstore-thessaloniki@miet.gr, www.miettsimiski11.blogspot.com