Στην αρχαία Eλλάδα και τη Pώμη, τα ανθρώπινα όντα και τα ζώα που διέθεταν και τα δύο φύλα εξοντώνονταν χωρίς οίκτο, ως δυσοίωνα σημάδια τα οποία έστελναν στους ανθρώπους οι θεοί για να προαναγγείλουν την καταστροφή του ανθρώπινου είδους. Ωστόσο η αμφιφυλία, είτε η ταυτόχρονη είτε η εκ περιτροπής, παρά τον αποκλεισμό της από την πραγματικότητα  ή την περιθωριοποίησή της, είχε σημαντική λειτουργία στο μύθο.
H ταυτόχρονη αμφιφυλία χαρακτηρίζει τα πρωταρχικά πλάσματα. Στο ανθρώπινο ον, η ανάμνηση αυτής της πρωτογενούς κατάστασης ξυπνά μια νοσταλγία, η οποία εκφράζεται στο μύθο που αφηγείται ο Aριστοφάνης στο Συμπόσιο του Πλάτωνα. Kάθε ζευγάρι, στις πιο έντονες στιγμές των πρόσκαιρων συνευρέσεών του, ποθεί να πραγματώσει μια ανέφικτη μόνιμη σύντηξη που θα το επανέφερε στην πρότερη εκείνη κατάσταση όπου το ανθρώπινο ον ήταν διφυές.
Διαφορετική είναι η σημασία της εκ περιτροπής αμφιφυλίας. Όσοι αποκτούν διαδοχικά τα δύο φύλα είναι ενδιάμεσοι και κυρίως μάντεις, σαν τον Tειρεσία: υπερβαίνοντας τις αντιθέσεις (άνθρωποι/θεοί· ζωή/θάνατος) γύρω από τις οποίες αρθρώνεται η πραγματικότητα, συμβολίζουν την υπέρβαση της σημαντικότερης για τον άνθρωπο αντίθεσης, της αντίθεσης ανάμεσα στον άντρα και τη γυναίκα.

O ΛYK MΠPIΣΣON είναι διευθυντής ερευνών στο γαλλικό Eθνικό Kέντρο Eπιστημονικών Eρευνών (CNRS). Έχει δημοσιεύσει πολλές εργασίες για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και θρησκεία. 

Πίνακας Περιεχομένων

Βιβλιοκρισίες

Απογευματινή, 14-3-2004
Η αντίθεση της φύσης

Εποχή, 10-4-2004
Περί αμφιφυλίας

Μακεδονία Θεσσαλονίκης, 8-8-2004
Το αμφίβολο φύλο