O Πολιτικός είναι από τους ύστερους πλατωνικούς διαλόγους, ο δεύτερος μιας τριλογίας που αρχικώς περιλάμβανε τον Σοφιστή, αλλά δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Συνεχίζει τη συζήτηση που ξεκίνησε στον Σοφιστή, ενώ συνδέει κατά μία έννοια την Πολιτεία με τους Νόμους και παρουσιάζει την εξέλιξη των πλατωνικών πολιτικών ιδεών προς πιο μετριοπαθείς θέσεις, με απόσταση από την άκαμπτη ιδανικότητα. Προηγήθηκε αυτής της μετάφρασης η μελέτη μου Η πολιτική στον Πολιτικό του Πλάτωνα (ΜΙΕΤ, 2016), όπου είχα προσπαθήσει να προτείνω και να στηρίξω μια συγκεκριμένη στρατηγική ανάγνωσης του πλατωνικού κειμένου στηριζόμενος στις κύριες ερμηνευτικές μου θέσεις. Η μετάφραση ωστόσο του διαλόγου ήταν σκληρή δοκιμασία, από αυτές που μας ωθούν στην κόψη των ορίων ως προς τις όποιες ερμηνευτικές μας ικανότητες.
Η πλατωνική διαλογική συζήτηση δεσμεύεται από την παραδοχή ότι οι συμμετέχοντες στον διάλογο είναι φορείς μιας κοινής έλλογης δυνατότητας. Είναι φορείς ορθοφροσύνης. Οι πλατωνικοί διάλογοι δεν είναι εκτενή φιλοσοφικά δοκίμια που καλύπτονται πίσω από τη διαλογική μορφή. Η μορφή τους είναι αποτελεσματικό λογοτεχνικό μέσο που θέτει την εκφραστική δύναμη στην υπηρεσία φιλοσοφικών νοημάτων και συναφών προβληματισμών. Η ζητούμενη ορθότητα, αν δεν θέλουμε να παραιτηθούμε από την αναζήτηση και τη διεκδίκησή της και να εγκαταλειφθούμε στην καθησυχαστική βεβαιότητα του δογματισμού, θα πρέπει να αναζητηθεί στη σύζευξη πεποίθησης και αλήθειας. Τούτο είναι κρίσιμο και για τη θεωρία της δημοκρατίας. Ο Πλάτων του Πολιτικού —και όχι μόνο του Πολιτικού— αναδεικνύεται απροσδόκητα νεωτερικός ως προς την κριτική σε κάθε δογματισμό, σε κάθε ολοκληρωτισμό και, κατά συνέπεια, καθίσταται προκλητικά επίκαιρος.
Το αρχαίο κείμενο προέρχεται από την σειρά των Κλασικών Συγγραφέων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης στην κριτική έκδοση του Ioannes Burnet, 1979.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΔΕΙΓΜΑ
Ο Στέφανος Δημητρίου γεννήθηκε το 1968 στην Αθήνα. Είναι Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Το ερευνητικό-συγγραφικό και το διδακτικό του έργο εκτείνεται στην αρχαία ελληνική, τη νεότερη, αλλά και τη σύγχρονη πολιτική φιλοσοφία, καθώς και τη θεωρία της δημοκρατίας. Υπήρξε μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού Ο Πολίτης και είναι μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Σάκη Καράγιωργα. Από το 2000 ασχολείται συστηματικά με την κριτική του βιβλίου, δημοσιεύοντας κριτικά κείμενα στον έντυπο και τον ηλεκτρονικό Τύπο.
Άλλα έργα του:
─ Le conflit de la modernité. Formes et limites de la critique postmoderne de la raison, Septentrion Presses Universitaires, Villeneuve d’Asq 2001, σελ. 260.
─ Θεμελίωση και ανασκευή. Επιχείρημα, νοηματική ταυτότητα και φιλοσοφική αξιολογία, Βιβλιοπωλείον της «Εστίας», Αθήνα 2003, σελ. 210.
─ Ηθική και πολιτική. Δικαιολόγηση των πεποιθήσεων και πολιτική φιλοσοφία, Πόλις, Αθήνα 2008, σελ. 244.
─ Ελευθερία και κυριαρχία. Πολιτική ελευθερία και κυριαρχία στο τρίτο βιβλίο των «Πολιτικών» του Αριστοτέλη, Πόλις, Αθήνα 2016, σελ. 225.
─ Η πολιτική στον «Πολιτικό» του Πλάτωνα, ΜΙΕΤ, Αθήνα 2016, σελ. 379.
─ Ο ελεύθερος άνθρωπος. Ο πολιτικός ανθρωπισμός και η «πολιτική μηχανή» του Ζαν-Ζακ Ρουσσώ, Πόλις, Αθήνα 2021, σελ. 608.
─ Η πολιτική σε κρίση, Πόλις, Αθήνα 2024 (υπό έκδοση).